Afyonkarahisar’ın Sultandağı ilçesine bağlı Yakasinek Köyü’nde Napolyon kirazının hasadı aralıksız sürüyor. Sabahın ilk ışıklarıyla başlayan kiraz hasadı, farklı illerden gelen mevsimlik işçileri ve aile fertleri tarafından yapılıyor. Eber Gölü ve Sultandağlarının tam ortasında bulunan bahçelerde yetişen Napolyon kirazlarının büyük bir kısmı yurt dışına ihraç ediliyor. Bu yıl rekolteden memnun olan kiraz üreticileri ise fiyatlardaki dengesizlikten yakınıyor.
“Fiyatlar tam olarak belirlenmiş değil”
Yakasinek köyünde mevsimlik işçilerle birlikte kiraz hasadı yapan üretici Ayhan Duymuş, halde sabah verilen kiraz fiyatı ile akşam verilen fiyatın birbirini tutmadığını söyledi. Duymuş, “Şu an kiraz sezonumuz başlamıştır. Sabah 05.00’te kalkıp hale gidiyoruz. Halde kuyruğa girip kasamızı alıyoruz. Kasamızı alıp sabah bahçeye bırakıyoruz. Bahçeden sonra tekrar hale gidiyoruz ve işçimizi alıp saat 06.00-12.00 arasında işçiyle beraber çalışıyoruz. Ama işçi fiyatları bu sene yüksek. Vatandaşımız zorlanmaktadır. Bu yüzden insanlar işçi bulamıyor ve onların dediği fiyat oluyor. Biz buradan malımızı topluyoruz, burada gördüğünüz gibi işçiler çalıştılar gittiler. Ondan sonra biz 1. sınıf, 2. sınıf, hurda tabir etmiş olduğumuz ezik ve çatlakları ayırıyoruz, bunları hale götürüyoruz. Hale vardığımızda firmalar kasamızı döküyor. Kasanın içinde çatlağı, patlağı var mı, yok mu diye kontrol ediyorlar. Ancak bize bir gün öncesi 'kirazınız 10 lira' diyorlar. Biz oraya vardığımızda kirazımız 7 lira fiyat görüyor. Yani bundan da biz çok muzdaribiz. Firmalar halen daha şu an zor durumda bırakmaktadır. Fiyatın tam olarak belirlenmiş bir şeyi yok” diye konuştu.
“Eber Gölü'nden dolayı Sultandağı kirazı bir numara”
Sultandağı kirazının Eber Gölü’nün vermiş olduğu tat ve aromasından dolayı dünyada bir numara olduğunu ifade eden Duymuş, “Ama bizim sıkıntılarımız, çitçilerin sıkıntıları büyük. Haldeki insanlar, firmalar vatandaşı halen daha zor durumda bırakmaktadırlar. 10 lira diyorlar ama kirazımız 10 liraya gitmiyor, öldüm fiyatına yine kirazımız gidiyor. Bu nedenden dolayı bütün yetkililerin buna el atıp kooperatifleşme mi olur, birlik mi olur, beraberlik mi olur ne olur onu bilemeyeceğim ama burada fiyatı kooperatif veya o kişilerin belirlemesi lazım. Çinlilerle bu sene anlaşma yapılmış ama kirazımız Çinlilere kirazımız gitmiyor. Sultandağı tarafında bütün firmalar geldi ama kiraz konusunda halen daha fiyat düşük. 8-10 lira diyorlar hale varıyoruz çiftçinin burnundan getiriyorlar. Şu an Çin'e ihracat olup olmadığını tam bilmiyorum ama Çin ile anlaşıldığını duyduk. Çiftçiler olarak bu kirazın ne şartlarda yetiştiğini, ne şartlarda elden geçtiğini bizler biliyoruz. Biz Şubat’tan itibaren gübrelemesi, sulaması, ilaçlaması 5 aydan beri bunlara olan masrafı yapıyoruz. Çinlilere kiraz ihraç edilirse fiyatın da yükseleceğini bekliyoruz. Şu an beklenen fiyat değil” dedi.
“Fiyatlar sabah-akşam değişiyor”
Başka bir kiraz üreticisi Adem Koyun ise normal bir rekoltenin olduğunu dile getirerek sabah-akşam fiyatların değiştiğini belirtti. Koyun, “Geçen senelere göre bu sene fiyatlar biraz daha iyi. Fakat çok tutarlı değil, tutarsız bir piyasa var. Burada mesela sabah gelirken söylenen fiyat akşam fark edebiliyor. Bu Napolyon kirazı Sultandağı iklimine iyi uyum sağlayabilen bir kiraz. Aroma olarak buradaki iklim şartları kirazın daha kaliteli, daha dayanıklı olmasını sağlıyor. O yüzden Napolyon kirazına yöneliyoruz. Çin ile 2015 yılında anlaşma yapıldığını duyduk fakat herhangi bir icraat olmadı bu seneye kadar. Bu sene ilk defa geçen gün bir haberde okumuştum ihracat yapıldığını söylediler. İnşallah iyi olur” diye konuştu.