eskisehirekspres.net'e açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Ayday, “Eskişehir Fay Zonu aktif bir fay zonudur. Biz Jeoloji Mühendisleri Odası Eskişehir Şubesi olarak bu olan küçük depremler bize olacak büyük depremlerin habercisi olmalıdır diyoruz ve Eskişehir halkına sesleniyoruz. Vakit geçirmeden gerekli önlemler alınmalıdır. Yoksa deprem olduktan sonra dövünmenin, ağlamanın hiçbir anlamı yoktur” dedi. 

24/07/2020 tarihli Depremin Dış Merkezinin konumu

"Çok sayıda aktif fay var"

Ayday, “Bu deprem Eskişehir’in güneyinden geçen ve adını da Eskişehir’den alan Eskişehir Fay Zonu içinde bulunan bir aktif fayda kırılma sonucunda enerjinin açığa çıkma olayıdır. Eskişehir Fay Zonu aktif bir fay zonudur. Türkiye Aktif Tektonik açısından oldukça zengindir. Çok sayıda aktif fay bulunmaktadır. Eskişehir Fay Zonu içinde bulunan faylar da günümüze kadar çok sayıda depreme neden olacak kırılmalar yaşanmıştır. Şubat 1956 yılında Eskişehir’de büyüklüğü 6.4 olan deprem yaşanmıştır. Bu deprem Eskişehir’de can ve mal kaybına neden olmuştur. Büyüklüğü 6.0’nın üzerinde olan depremler yıkıcı deprem sınıfına girmektedir. Bu depremler can ve mal kaybına neden olmaktadır” dedi.

"Eskişehir Fay Zonu Eskişehir’in güneyindedir"

"Eskişehir Fay Zonu Eskişehir’in güneyinden geçmektedir. Bursa-İnegöl-İnönü yönünden gelen aktif fay zonu Eskişehir Karabayır’dan geçerek Sultandere-Kalkanlı yönünde devam eder. Eskişehir’in kuzeyinde Gündüzler-Cumhuriyet-Keskin yönüne de kısa fay uzanımları görülse de bunlar aktif değildir. Bu fayların büyük ölçekte fay üretme olasılıkları zayıftır. Bu nedenle Eskişehir’de olan ve beklenen deprem güneyden geçen Eskişehir Fay Zonuna ait faylarda olma olasılığı büyüktür"

24/07/2020 Eskişehir Depremi ile Eskişehir Fay Zonu ilişkisi

"Göstermelik değil gerçek önlemler alınmalı"

Eskişehirli yöneticileri önlem almaları konusunda uyaran Prof. Dr. Ayday şöyle konuştu:

  • "Öncelikle Eskişehir’de deprem (doğal afetler) konusunda sorumlu olan kişiler en kısa süre içinde gereken önlemleri almaya başlamalıdırlar. Bunlar göstermelik önlemler değil, sonuç alıcı ve kalıcı önlemler olmalıdır. 
  • Eskişehir’in depremselliği 2002 yılında yapılmıştır. Aradan geçen 18 yıl içinde çok sayıda yeni veriler elde edilmiştir. Bu veriler kullanılarak ve 2019 yılı başında yenilenen Türkiye Deprem Tehlike Haritası ve buna bağlı yönetmeliklere göre Depremselliğin elden geçirilmesi gerekir.
  • Eskişehir’de bina envanteri çıkarılmalıdır. Eskişehir’de yaklaşık 120.000 bina olduğu sanılmaktadır. Bu binaların “Hızlı Görsel Yorumlama Yöntemi” ile deprem risklerinin çıkartılması gerekir.
  • Eskişehir’de deprem konusunda toplanan veriler değerlidir. Bunların veritabanı oluşturulmalıdır. Coğrafi Bilgi Sistemi ile değerlendirilmeli ve analiz edilmelidir. Bu işlemlerde Açık Kaynak Kodlu CBS yazılımları tercih edilmelidir. Bu yazılımlar bedavadır.
  • Eskişehir’e özel deprem senaryosu oluşturulmalıdır. Bu senaryoya göre deprem öncesi yapılacak işler tekrar gözden geçirilmelidir"

"Acil adım atılmalı"

Prof. Dr. Ayday, Türkiye genelinde de ciddi önlemler alınması gerektiğini ifade ederek, “Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’ne (TMMOB) bağlı Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO), TBMM’ye açık çağrı yapılarak başlatılan “Fay Yasası Çıkarılsın” kampanyası çerçevesinde bir yasa tasarısı hazırlamıştır. Hazırlanan tasarı Cumhurbaşkanlığı’na ve Meclis’te bulunan siyasi partilere gönderilmiştir. JMO’dan konuyla ilgili yapılan açıklamada yasa tasarısı ile başta içinden aktif fay hattı veya zonu geçen kentlerde, insanların can ve mal güvenliğinin sağlanması amaçlandığı ifade edilerek acilen adım atılması gerektiği belirtilmiştir. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü’nün (MTA) 2012’de hazırladığı haritaya göre Sakarya, Yalova, Manisa, Eskişehir, Maraş, Erzurum, Hakkari ve Bingöl gibi 18 kent merkezinin, 80’ni aşkın ilçenin ve 502’yi aşkın köyün “Aktif fay zonları” üzerinde oturduğu ifade edildi. Haritaya göre büyüklüğü 5.5 ve üzeri deprem üretebilecek 486 diri fay veya fay segmenti olduğu vurgulanmıştır. Kanunda acilen değişiklik yapılarak “Aktif Fay Zonları veya Hatlarının Tehlike Kuşağı Bandı” içinde yapı yapılması yasaklanmalı, mevcut yapılar ise kentsel dönüşüme tabi tutularak yıkılması ve başka alanlara taşınarak vatandaşımızın can güvenliği sağlanmalıdır. “Gerek Avrupa Birliği Yapı Standartları, gerekse ABD, fay hatları ve zonları üzerine yapı yapılmasını yasaklanmış olup, toplumu güvence altına alınmıştır. Tüm bu nedenler birlikte değerlendirildiğinde biz Jeoloji Mühendisleri Odası Eskişehir Şubesi olarak bu olan küçük depremler bize olacak büyük depremlerin habercisi olmalıdır diye Eskişehir halkına sesleniyoruz. Vakit geçirmeden gerekli önlemler alınmalıdır. Yoksa deprem olduktan sonra dövünmenin, ağlamanın hiçbir anlamı yoktur” dedi. 

24 Temmuz 2020 Eskişehir depreminin konumu ve özellikleri

"24 Temmuz 2020 tarihinde Saat 05:19’da Eskişehir yerleşim yerinde oldukça hissedilen bir deprem yaşanmıştır. Depremin büyüklüğü (Mw) 4.1, Odak Derinliği 10 km, dir. Deprem Dış Merkez Noktası Konumu Enlem= 39.8478 Boylam=30.4398 dir. Deprem Dış Merkez noktasının Eskişehir merkezine olan uzaklığı yaklaşık 7.5 kilometredir"

Kaynak: Eskişehir Ekspres