ÖZEL NEVİN BULUT ATAK | ESKİŞEHİR EKSPRES
2017 CNBC-e Business ve FORBES dergilerinin “Türkiye’nin en yaşanılabilir kentleri” araştırmalarında Eskişehir 2. sırada yer alıyor.
Uluslararası Rekabet Araştırmaları Kurumu Derneği (URAK) verilerine göre iller arası rekabetçilik endeksinde ise 8. sırada yer alıyor. Uluslararası Rekabet Araştırmaları Kurumu Derneği (URAK) verilerine göre yenilikçilik Endeksinde 8. sırada yer alıyor.
Eskişehir havacılık sanayi kolunda cazibe merkezi
Eskişehir HAVACILIK SANAYİ ve RAYLI SİSTEMLER konusunda ana sanayi ve lojistik olarak cazibe merkezi olmak üzere gerekli tüm altyapıya sahip. Bu yöndeki kümelenme çalışmaları da tamamlanmış olup orta vadede şehrin bu iki iş kolunda üretim merkezi haline gelmesi planlanmaktadır. Ülkemizde savunma sanayi alanında en önemli işletmeleri çatısı altında toplayan Savunma ve Havacılık Sanayi İmalatçıları Derneği’nin (SASAD) Havacılık ve Uzay grubunda yer alan 7 ana kurumun 3’ü Eskişehir’de faaliyet göstermektedir. Bunlardan;
- TEI (TUSAŞ MOTOR SANAYİ A.Ş.: Uçak ve Helikopter Motorları Üretimi
- ALP HAVACILIK A.Ş.: HELİKOPTER PARÇALARI (%50 Sikorsky ortaklığı) Eskişehir
- COŞKUNÖZ HAVACILIK A.Ş.: Uçak, Helikopter Gövde ve Motor Parçaları.
Eskişehir’in havacılık sanayindeki payını korumak ve geliştirmek üzere, aralarında TEI, Anadolu Üniversitesi, Osmangazi Üniversitesi, Alp Havacılık, Savronik, Coşkunöz gibi kurum-kuruluş ve yan sanayilerden oluşan ESKİŞEHİR HAVACILIK KÜMELENMESİ kurulmuştur. 2018 itibariyle Kümelenme’de üye sayısı 29 olup her türlü kalite-ölçüm, eğitim ve en önemlisi Kümelenme üyeleri arasında malzeme ve teknoloji temini konusunda verimli bir işbirliği yürütülmektedir.
Eskişehir raylı sistemlerde öncü
Eskişehir, ülkemizde hem üretim hem de ulaşım ağları açısından raylı sistemler sektörünün başlıca merkezlerinden birisidir. Bu alanda Eskişehir’de faaliyet gösteren en büyük kurum Türkiye Lokomotif ve Motor Sanayii Anonim Şirketi (TÜLOMSAŞ)’tır. Ülke genelinde bu sektörde istihdam edilenlerin % 18,1’i Eskişehir’de yer alırken, bu sektörde faaliyet gösteren işletme sayısında da bu oran %9,4 olarak ortaya çıkmaktadır. URAYSİM- Ulusal Raylı Sistemler Araştırma ve Test Merkezi: Kalkınma Bakanlığı ve Anadolu Üniversitesi’nin ortak projesidir. İnşaatı 2016 yılı sonunda başlayan kampüs Alpu ilçesinde yer almaktadır. 2019’da inşaatın tamamlanması ile kampüste her türlü lokomotifin test ve geliştirme işleri yapılabilecektir. Eskişehir, demiryollarında stratejik ve kontrol merkezi olan bölgelere çok yakın olmasıyla dikkat çekmektedir. Şehrin gelişmiş sanayi altyapısı, üniversiteleri, deneyimli ve yetişmiş iş gücü ve teknoloji kullanabilme kabiliyetleri de Eskişehir’i önemli kılmaktadır. Eskişehir Sanayi Odası - Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü - Türkiye Lokomotif ve Motor Sanayi A.Ş. (TÜLOMSAŞ öncülüğünde 2011 yılında Eskişehir raylı sistemler kümelenmesi kurulmuştur. Kümelenme işletme, vagon üretimi, makine-mühendislik, elektrik-elektronik, araştırma ve eğitim konularında faaliyet göstermektedir. 2018 Mart itibariyle üye sayısı 44’dür.
Turizm sınırlı kalıyor
Frig Vadisi, Seyitgazi Türbesi gibi tarihi turistik yerlere ilave olarak, Odunpazarı Evleri restorasyonu, Teknoloji ve Bilim Parkı, Balmumu Heykel Müzesi, Hayvanat Bahçesi, Türkiye’nin ilk yapay sahil konseptli havuzunu da içinde barındıran Kentpark gibi projelerle Eskişehir’in bilinirliği artırmıştır. Özellikle son 5 yılda yerli turist sayısında ciddi artış sağlansa da şehrin turizm kapasitesi kısa süreli yurtiçi tatillerle sınırlı kalmaktadır. Şehrin doğal sıcak su kaynakları bulunmakla birlikte nitelikli yatırımcı ve yatırım destekleri bulunmadığından kısa vadede termal turizm faaliyetlerinin başlaması mümkün görünmemektedir.
Eskişehir ekonomisini oluşturan sektörler
Raporda Eskişehir ekonomisini oluşturan sektörler detaylı bir şekilde yer alıyor. Rapora göre, hizmet/ticaret yüzde 54, sanayi yüzde 39 ve tarım yüzde 7’lik kısmı oluşturuyor.
İşletmelerin faaliyet konularına göre dağılımı ise şöyle;
- Perakende ticaret, yüzde 18
- İnşaat, yüzde 14
- Taşıma/nakliye, yüzde 8
- Yiyecek ve içecek hizmeti, yüzde 7
- Gayrimenkul faaliyetleri, yüzde 4
- Toptan ticaret, yüzde 4
- Hukuki ve muhasebe, yüzde 3
- Diğer, yüzde 41
Sanayi Odası üyesi firmaların hacimsel analizi
TUİK verilerine göre Eskişehir ili 2017 ihracatı 902 Milyon USD’dir. Sanayi Odası ve benzeri kaynaklarda Arçelik A.Ş., Şişecam, Pınar Süt gibi şehir dışı merkezli firmalar da dahil edildiğinden 2 milyar USD’ye yakın rakamlar açıklanmaktadır. Sağlıklı analiz için doğrudan Eskişehir’e ait olan 902 Milyon USD dikkate alınmaktadır. Bankaların Eskişehir Şubeleri ile çalışan firmaların bu hacimde payı tahmini olarak 300 Milyon USD seviyesindedir.
Yarın: Eskişehir ekonomisi araştırma raporu üçüncü bölümü, “Ekonomi Analizi Rapor Özeti” ile yarın sizlerle olacak.