• 112 Ambulans Servisi Başhekimi Dr. Veli Görkem Pala,  “2019 Eskişehir 112 için çok başarılı bir yıl oldu. 12 ayda yaklaşık 65 bin hastamıza şehrimizde hizmet götürmeyi başardık” diye konuştu. 
  • Pala, 112 Ambulans Servisi’ni meşgul eden gereksiz çağrılarla ilgili olarak ise önemli bir adım atmaya hazırlandıklarını belirtti ve yeni bir eylem planı hazırlığında olduklarını söyledi. 
  • Pala: Farklı yolların yanında yeni söylemler ve daha profesyonel bir hazırlıkla 2020’de Eskişehir halkını ortak edeceğimiz ‘Bir Nefes Kadar Acil Mi?’ kampanyası daha başarılı olacaktır.
  • Pala ayrıca “En önemli problemlerimiz arasında telefon denemesi yapmak için yapılan “imei” aramaları geliyor. Bu aramalarda 112 hattı gereksiz yere meşgul ediliyor” diye konuştu. 

RÖPORTAJ NEVİN BULUT ATAK, ESKİŞEHİR EKSPRES

Geçtiğimiz yıl Eskişehir 112 için çok başarılı bir yıl oldu. 12 ayda yaklaşık 65.000 hastamıza şehrimizde hizmet götürmeyi başardık. Hizmet noktası anlamında sayımızı 28’den 35’e çıkardık. Bu arada Sağlık Bakanlığımız tarafından filomuza 10 yeni ambulans eklendi. Aktif çalışan personel sayımız da yüzde 30 artmış oldu. Türkiye’ye örnek olan Anne İstasyonlarımız faaliyete başladılar ve çok başarılı şekilde sürdürüyorlar. Eskişehir ve ilçelerinde kentsel yerleşim alanı içerisinde kalan hastalarımıza ortalama 5 dakika içinde ulaşabiliyoruz. Eskişehir ve ilçelerinde kentsel yerleşim alanı içerisinde kalan hastalarımıza 10 dakika içerisinde ulaşma konusunda yüzde 95’lik bir başarıyı da sağlamış olduk. İnme vakalarını uygun merkeze ulaştırma ortalama süremiz 30 dakikanın altında gerçekleşti. 2019 yılında ekibimize yönelik 75 adet mesleki ve hizmet içi eğitim gerçekleştirildi. Toplam 3002 personel bu eğitimlerden yararlanmış oldu. Ancak bu arada hiç istemediğimiz hadiseler de vuku buldu. Ekip arkadaşlarımız 1 defa fiziksel şiddete, 21 defa sözlü şiddete maruz kaldı. 41 arkadaşımız bu 22 menfur hadise sebebi ile mağdur oldu. Özellikle yaz aylarında motosiklet ambulansımız Eskişehirli hemşerilerimiz tarafından çok desteklendi ve önemsendi. Yine bu sürede Eskişehirlilerin 112 Acil yardım hattının ve ambulansın gereksiz meşgul edilmemesi konusundaki hassasiyeti de bizleri oldukça mutlu etti.  

Yeni bir eylem planı hazırlıyoruz

Gereksiz çağrılarla ilgili duyurularınız oldu, bu konuda bilinç oluştuğunu düşünüyor musunuz?

2018 Aralık ayında Acil Sağlık Hizmetleri haftasında Eskişehir’de ilk, Türkiye’de de tek olan ve tekrarı da henüz yapılmamış olan 11 gün boyunca çeşitli etkinlikler yaptık. Amacımız Eskişehirlilerle 112’yi tanıştırmak; 112’yi doğru anlatmak ve sorunlarımızı Eskişehirlilerin desteği ile elele çözmekti. Başarılı olduğumuzu söylersem haddimi aşmış olmam umarım. Tüm etkinliklerimiz Eskişehirlilerin yoğun ve ilgili katılımları ile gerçekleşti. Bu arada ilimizin çok kıymetli Valisi Sayın Özdemir Çakacak himayesinde “Bir Nefes Kadar Acil mi?” farkındalık kampanyasını da başlattık. Kampanyanın amacı 112 Acil Çağrı Hattının gereksiz yere meşgul edilmesinin önlenmesi ve ambulanslarımızın hizmet alanı dışında kullanılmasının önüne geçmekti. Bugün itibari ile gereksiz çağrıları yüzde 10 oranında azalttığımızı ifade edebilirim. Sayın Valimiz Özdemir Çakacak’ın himayeleri ve İl Sağlık Müdürümüz Doç. Dr. Uğur Bilge’nin destek ve yol göstericiliği ile Eskişehirliler projemizi sahiplendi. Tabii ki burada sesimizi şehrin sesine ortak eden kıymetli basın mensuplarımızı asla unutamam. 11 gün boyunca ve yılın çeşitli zamanlarında önce başarılarımızı sonra sıkıntılarımızı hep gündemde tuttular. Böyle kampanyalarda kitle iletişim araçları çok önemlidir. Herhangi bir maddi bütçe ayırmaksızın kampanyamızın bir şekilde şehrimize sirayet etmesinden oldukça memnununuz. Ancak yeterli olduğunu düşünmüyoruz. Yeni bir eylem planı hazırlıyoruz. Farklı yollar ve yöntemlerin yanı sıra, yeni söylemler ve daha profesyonel bir hazırlıkla 2020 yılında tüm Eskişehir halkını ortak edeceğimiz “Bir Nefes Kadar Acil Mi?” kampanyası daha başarılı olacaktır. Bunun için şu anda paydaşlarımızı belirlemeye ve yol haritamızı oluşturmaya gayret gösteriyoruz.

Adeta kusursuz işleyen bir makine

Eskişehir’de kaç istasyon var, işleyiş nasıl sağlanıyor?

Eskişehir 112 bugün itibari ile 1 Komuta Kontrol Merkezi, 35 adet Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonu, 550 personeli ile Eskişehir’imize en uzaktaki ilçemizden şehrimizin en kalabalık en işlek noktalarına kadar hizmet veriyor. Vatandaşlarımız telefonlarından 112’yi aradığında Komuta Kontrol Merkezimizdeki çağrı merkezimize yönlendiriliyor. Bu arama esnasında vatandaşlarımızın yer tespiti yapılamıyor. Bu sebeple vatandaşlarımızın 112’ye ihtiyacı olduğunda mutlaka adres bilgileri ve konumlarını anlaşılır şekilde çağrı alıcımıza aktarmaları gerekiyor. Ambulanslarımız olay yerine tek bir noktadan ya da hastanelerden değil şehrimizin birçok noktasında bulunan 112 istasyonlarından en kısa sürede ulaşacak şekilde yönlendiriliyor. Olay yerinde bulunan birçok kişinin aynı anda 112’yi araması ambulansın daha çabuk gelmesini sağlamıyor. Olay yerinden yapılan ilk aramadan itibaren toplam en fazla 90 saniye içinde en yakındaki ekibimiz olay yerine hareket ediyor. Zaten kent merkezindeki bir vakaya ortalama ulaşma süremiz 5 dakikanın altında bildiğiniz üzere. Ancak tabii ki vatandaşlarımız sevdiklerinin, yakınlarının ya da şahit oldukları bir olayın stresi ile bu sürenin sanki daha uzun olduğunu düşünebiliyorlar zaman zaman. Bu arada yapılan diğer tüm aramalar başka bir acil çağrının önüne geçebiliyor. Ekiplerimiz nadiren de olsa çeşitli sebeplerle olay yerine 10 dakikanın üzerinde bir zamanda ulaşacaksa da Komuta Kontrol Merkezimiz ve doktorumuz yardım çağrısında bulunan kişiyi arayarak uzaktan olay yeri yönetimini sağlıyor ve hastalarımızın mümkün olan en az zararla hastaneye ulaşımına refakat ediyor. Tüm ambulanslarımız doktorlu değil ancak ambulans profesyoneli diyebileceğimiz ve Türkiye’nin en yetenekli paramedik ve acil tıp teknisyenleri ile adeta kusursuz işleyen bir makine.

Ambulanslarımız tam donanımlı

Arkadaşlarımız en çok “Bir sakinleştirici yapın” gibi tıbbi olarak acil olmayan ve karşılayamayacakları isteklerde zorlanıyor. Yalnızca böyle şikayetleri olan hastalar için 112 profesyonellerinin yapabileceği bir acil yardım bulunmuyor. Talep edilenin bir acil yardım olmaması da ambulansın gereksiz yere meşgul edilmesi oluyor maalesef. 112 ekipleri evde ilaç enjeksiyon uygulamaları yapmıyor. 112 hastalarımızı aldıktan sonra en yakın ve en uygun hastaneye naklediyor. Hastanenin hastanın genel durumu ile uyumlu olması çok önemli. Ekibimiz telsiz ve telefon aracılığı Komuta Kontrol Merkezimizdeki danışman doktorumuzla görüşerek hastamızı en doğru adrese ve en ehil ellere teslim etmeye çalışıyor. Vatandaşlarımız duyarlı bir şekilde zaman zaman olay yerinden geçerken gördüğü bir aksiliği bize bildiriyor. Böyle durumlarda acil yardıma ihtiyacı olduğu düşünülen kişinin ambulansa ve acil yardıma ihtiyacı olup olmadığının ihbar eden vatandaşımız tarafından sorgulanması önem arz ediyor. Hatta 112 Ambulansları gelene kadar acil yardıma ihtiyacı olduğu düşünülen kişinin yanında olunması çok önemli. Zaman zaman ekiplerimizin değerlendirdiği böyle ihbarlarda kişi bulunamıyor ya da ambulans veya acil yardıma ihtiyacı olmadığını beyan ediyor. Bu durumda 112 ambulansımız gereksiz yere meşgul edilmiş oluyor. Ambulanslarımız tam donanımlı ve oldukça gelişmiş özelliklere sahip. Ancak her vakaya aynı tip ambulans görevlendirmesi yapılmıyor. Özellikli ambulanslarımızla çeşitli vakalarımıza hizmet sağlanıyor. Türkiye’de tek olan bir lojistik birimimiz var. Bu birimde bütün ambulanslarımızın periyodik bakımları, her türlü arızaları 7 gün 24 saat burada gideriliyor. Yedek ambulanslar sürekli hazır tutuluyor. Olağanüstü hal durumları için özellikli ambulanslar hazırlıklı tutuluyor. Burada 4 arkadaşımız 24 saat nöbet usulüne göre çalışıyorlar. Özellikle kış aylarında şehrin sıkıntılı yükünün tamamını bu arkadaşlarımız çekiyor.

Eskişehirli sürücüler ambulanslara karşı duyarlı

Ambulanslara yol verme konusunda bilinçli olunduğunu düşünüyor musunuz?

Eskişehir 112 olarak bu konuda kendimizi şanslı hissediyoruz. Eskişehirli sürücülerimiz ambulanslarımız konusunda oldukça duyarlı. Tabii ki zaman zaman münferit tatsız hadiselerle karşılaşabiliyoruz ancak bunlar inanın bir elin parmaklarını geçmeyecek sayıda. Eskişehirliler ambulansın sireni ile birlikte ışığını da fark eder etmez trafikte geçiş üstünlüğünü sağlamak için ciddi çaba sarf ediyorlar. Hastane acillerinin önlerinde özellikle zaman zaman problemler yaşayabiliyoruz. Ambulans girişlerinde özel araçların park etmesi sebebi ile ambulanslarımız manevra yapamıyor; hastalarımızı hastane önünde olmasına rağmen hastaneye ulaştırmakta gecikebiliyor. Elbette özel araçla acil servise getirilen hastanın da durumunun acil olduğunu düşünüyoruz ancak ambulanslarımız büyük ve yüksek araçlar bu sebeple manevra kabiliyetleri kısıtlı olabiliyor. Özellikle hastane önlerinde ambulans park yerlerine park etmeme konusunda Eskişehirlilerin çok daha duyarlı olacağını ve bu konuyu da el birliği ile gündemimizden kaldıracağımızı düşünüyorum. Trafikte ambulanslarımızın tepe lambası yanıyor ve sireni açıksa mutlaka bir hasta taşıyor ya da ihtiyacı olan bir hastaya ulaşmaya çalışıyor. Tepe lambalarımız ve sirenlerimizin açık olma durumu GPS aracılığı ile anlık takip ediliyor; amacı dışında kullanılması halinde cezai yaptırımlar uygulanıyor. Eskişehir bu konuda oldukça başarılı; 2019 yılında böyle bir ihlal ile hiç karşılaşmadık. Şehrimizde “Fermuar Yöntemi” ile acil yardım araçlarına yol verilmesi hususunda zaman zaman başarılı uygulamalarla karşılaşıyoruz. Bu konuda belki daha fazla konuşmak ve anlatmak gerekiyor. Eskişehirliler trafikte ambulans konusunda son derece duyarlı ve yardımseverler. 

Şehrimizdeki trafik düzenlemeleri bizleri doğrudan ilgilendiriyor

Eskişehir trafiği hastanelere ulaşım konusunda rahat mı?

Eskişehir’de 112 ambulanslarımızın olay yerinden hastaneye ulaşım ortalama süresi 2019’da merkez için ortalama 9 dakika. Mevsimsel şartlara göre ulaşım süremiz uzayıp kısalabiliyor. Aylar içinde farklılıklar gösteriyor. Yine haftanın günleri arasında bile hastane ulaşım sürelerimizin değişkenlik gösterdiğini ve tahmin edeceğiniz üzere saatlere göre de bu durumda farklılıklar olduğunu söyleyebilirim. Zaman zaman kapanan yollar, alt yapı ve üst yapı çalışmaları ile tramvay hattı yapım işleri sürelerimizde değişikliklere sebep oluyor. Dünyada ve ülkemizde olduğu gibi şehrimizde de merkezi bölgelerde iş giriş çıkış saatlerinde oldukça zorlandığımız zamanlar olabiliyor. Ambulanslarımız zaman zaman taşıdıkları hastaların acil durumlarına göre tramvay yollarını kullanıyorlar. Burada tramvay vatmanlarımızın geri geri giderek dahi ambulanslarımıza yol verdiği anlara şahitlik ediyoruz. Şehrimizdeki trafik ile alakalı konularda yapılan çeşitli düzenlemeler bizleri doğrudan ilgilendiriyor. Vatandaşlarımıza ulaştırdığımız hizmetle bu durum oldukça ilgili oluyor. 2019 yılında Eskişehirliler iş yerlerinden evlerine daha rahat gidebildi ise; 112 ambulansları da vakalarına ve hastanelere daha hızlı ve kolay ulaşabilmiş oluyor. Eskişehirlilerin 2019’da iş yerinden evine giderken trafikte geçirdiği süre ya da yaşadığı zorluk ne kadar artmışsa bizim işimizde çok daha fazla zorlaşmış demektir. Çünkü zamanla yarışanbir iş yapıyoruz. Tabii ki istasyonlarımızın hastane uzaklıkları da bu süreleri etkiliyor. İstasyonlarımızın konumlandırılmasının Coğrafi Bilgi Sistemleri temelli yapılması zorunluluğu burada ortaya çıkıyor. 2020 yılında bu konuda büyük bir proje gerçekleştirecek ve 112 için 5 yıllık bir projeksiyon plan hazırlayacağız. Şehrin acil yardım noktalarının çeşitli faktörler göz önüne alınarak önceden somut ve kesin verilerle planlanması gerekiyor. Bu konuda daha önce dünyanın gelişmiş şehirleri ve ülkemizde de Konya’nın çeşitli örnek çalışmaları var. Eskişehirliler trafik şartlarının imkan verdiği ölçüde ambulanslarımıza yardımcı oluyor. Daha iyi şartları sağlamak için bugünden çok daha fazla iş birliğine ihtiyaç olduğunu düşünüyoruz.

Almış olduğunuz en ilginç çağrı nedir?

112 Ambulans Servisi Çağrı Karşılayıcı Selcan Kömürcü, “Kayınvalidem rahatsızlandı düştü ve kalçası kırıldı” diye çağrıldık, ancak gittiğimizde kayınvalidesi olmadığını kalçası kırılan köpeği için ambulans çağırdığını öğrendik. Belediye yardımcı olmazsa diye bizi aradığını söyledi arayan kişi. Kendisinin 112’yi boş yere meşgul ettiğinden dolayı şikayet edileceğini öğrenince özür dilemek için aradı ve köpeğe ambulansın gelmeyeceğini bildiğini ve o nedenle kayınvalidem dediğini açıklamıştı. Eğer kayınvalidem değil de köpeğin kalçası kırıldı deseydim gelmeyecektiniz diye bir cevap verdi. 112 kesinlikle gereksiz aranmayacak bir servis. Yaralı hayvanlar için ilgilenen birimler var tabi ki ve ayrı. Bizler hayvanlara müdahale edemiyoruz. Arayan kişi ayrımını yapamamış, köpeği alıp bir veterinere götürse ya da belediyeyi arasa acil servisi boş yere meşgul etmemiş olacaktı hem de köpeğin sorununu daha rahat çözebilirdi. Ve bize doğruyu söyleseydi biz köpeğin bakımı için yönlendirmeleri doğru şekilde yapabilirdik. Mutlaka köpeğin bakımı için doğru yönlendirmeyi yapabilirdik. 

Başhekim Dr. Pala: En önemli problem ‘Imei’ aramaları 

112 ambulansları hasta nakil araçları değil. Acil yardıma ihtiyacı olan hastalar için üstün donanımları bulunan araçlar. Böyle talepler için şehrimizde ve ülkemizde çeşitli hasta nakil birimleri bulunuyor. Eskişehir’imizde zaman zaman hastalarımızı evinden ambulansımıza kadar taşımakta zorluklar yaşıyoruz. 7-8 katlı binalardan sedye ile hastalarımızı indirme esnasında mecburen merdivenlerin tercih edildiği durumlarda ekiplerimize yardımcı olunması en büyük temennilerimiz arasında. En önemli problemlerimiz arasında maalesef telefon denemesi yapmak için yapılan “imei” aramaları geliyor. “imei” araması hatsız bir telefondan 112’nin çevrilerek yapıldığı aramalar oluyor. Telefonlarımız çekmediğinde ve acil yardıma ihtiyacımız olduğunda da bu yolla 112 hattı aranabiliyor. “imei” aramalarında kişiler hiç konuşma yapmadan görüşmeyi sonlandırsalar dahi cevaplama robotuna düşmüş oluyorlar ve 112 hattı gereksiz yere meşgul ediliyor.112 çağrı hattını böyle bir durum için kullanmak başka acil çağrıların atlanmasına sebep oluyor. Lütfen bu deneme aramalarını yapmadan önce bir kez daha düşünün. Bir nefes kadar Acil mi? Ya hattın diğer tarafında acil yardıma ihtiyacı olan sizin en yakınlarınızdan biri ise. Artık bu konuda cezai yaptırımlar da oldukça fazla. Bizler de bu caydırıcı yolları deniyoruz. Telefonlardan yapılan bu gereksiz aramalardan savcılık yolu ile kimlik bilgilerine ulaşılıyor ve cezai yaptırımlar uygulanıyor. Vatandaşlarımızın da daha duyarlı olmalarını bekliyoruz. Eskişehir 112; 7 gün 24 saat sizin her ihtiyacınız olduğunda hizmette. Bayram, yılbaşı, hafta sonu gibi özel günleri yok. Ve her bir ekip arkadaşım da Eskişehirliler gibi bu şehirde birilerinin eşi, çocuğu, sevgilisi, kardeşi ya da arkadaşı. Onların işini kolaylaştırdığınız ve destek olduğunuz her an yeni bir hayat kurtarmak için bizim arkadaşlarımızın güçlü bir motivasyonu oluyor. Çünkü işleri hem fiziksel hem psikolojik olarak yeterince zor.

Sizi çok telaşlı ve aslında o an ne yapacağını bilemeyen insanlar arıyor, 112 arandığında en önemli detay nedir?

112 Ambulans Servisi Nöbetçi Sorumlu Hekim Mahmut Özcan, “İki önemli nokta var. Birincisi yaşadığı adresi bilmesi, bizim ambulansı hızlı bir şekilde yönlendirebilmemiz için adresi bilmemiz lazım. Yabancı uyruklular bu konuda daha iyiler. Hemen faturadan adres okuyorlar. Ancak uzun süre yaşayan insanlar büyük bir çığlıkla, ‘Hemen ambulans gönderin’ diyorlar, fakat ‘nereye’. Soru sorduğumuzda ise aşırı tepki gösteriyorlar. Birincisi adreslerini iyi bilmeleri lazım hastaya ulaşabilmemiz için. İkincisi biraz hastayı tanımlamaları lazım. Biz tabi ki bir hekim kadar teşhis koysun demiyoruz ama, ‘hastanın neyi var’ dediğimizde, ‘ben doktormuyum nerden bileyim’ denmemeli. Hasta, düştü mü, bilinci açık mı, bir yerimi kesildi, felç mi geçirdi, sizi duyuyor mu, bunların söylenmesi lazım. “Hastanın neyi var” dediğimizde hasta hakkında temel bilgileri istiyoruz. Bunu sormamızın nedeni yardımcı olma süremizi uzatmıyor kısaltıyor. Çünkü biz hastaya göre hastane organizasyonu yapıyoruz. Hastalığa göre hastane yönlendirmesi yapıyoruz. 

Gazete Eskişehir Ekspres'in Şubat sayısından...