Dr. Öğretim Üyesi Çelik, dünyayı ve ülkemizi etkisi altına alan ve bulaşıcılığı çok yüksek olan Covid-19 hastalığının ağız ve burnumuzdan çıkan damlacıklar yoluyla geçtiğini belirterek şöyle konuştu: “Bizler öksürürken, hapşırırken, konuşurken veya nefes alıp verirken farkında olmadan ağız ve burnumuzdan gözle göremediğimiz damlacıkları bulunduğumuz ortama yayarız. Maske, ağız ve burundan çıkan damlacıkların yayılmasında önemli bir bariyerdir. Ancak maske olmadığı zamanlarda özellikle ellerimizle ağız ve buruna yapılan temas, çevreden alınan mikroorganizmayı vücudunuza taşıyabileceği gibi, sizde olan mikroorganizmayı da çevreye taşıyabilir. Bunun için yapmamız gereken ellerimizle ağız ve buruna dokunmamaktır. Bir diğer yapmamız gereken ise ellerimizi sık sık yıkayarak farkında olmadan ağız ve burnumuza dokunduğumuzda mikroorganizmayı vücudumuza taşımamaktır.”
"Musluk başı, kapı kolu, elektrik açma kapama düğmesine dikkat!"
Sıvı sabun tercihinde bulunulabileceğini belirten Dr. Öğretim Üyesi Çelik; “El yıkamaya başlamadan önce musluğu açıp ellerimizi önce ıslatıp sonra sıvı sabunu almalıyız. 3-5 ml kadar sıvı sabun yeterlidir. Sıvı sabun pompaları bu miktar için uygun üretilmişlerdir. Ellerinizi sıvı sabunla ovalamalısınız. Ovalarken ellerinizin ve parmaklarınızın tüm yüzeyini ovalamış olmaya dikkat etmelisiniz. Sadece parmak uçları veya avuç içini ovalamak yeterli olmaz. Ellerinizi ovalarken parmakların iç ve dış yüzeyi, elin üstü, avuç içi, başparmaklar diyerek her yüzeyi 5’er kere ovalama hareketi ile yıkarsanız yaklaşık 20-30 saniye el yıkama işlemini sürdürmüş olursunuz; ki bu Covid-19 hastalığından korunmada istenen 20 saniye el yıkama süresi için yeterlidir. Ellerinizi, ovalama işlemi bittikten sonra yine sabun kalmayacak şekilde durulamalısınız. Durulama bittikten sonra elleriniz artık temizdir. Ancak ellerinize oranla açmış olduğunuz musluk başı kirlidir. Bu nedenle tek kullanımlık havluyu alıp ellerinizi kurulayın ve elinizle dokunmadan kullandığınız havlu ile musluğu kapatın. Bunu uygulamak ev ortamında mümkün olmayabilir ancak toplu kullanılan lavabo ve tuvaletlerde mutlaka buna özen gösterin. Ellerinizi yıkadıktan sonra ortak kullanılan alanlardaki lamba açma-kapama düğmelerine, kapı kollarına, çöp kovası kapaklarına dokunmamaya özen gösterin. Bunun için bir kağıt havlu ya da peçete kullanabilirsiniz” dedi.
"Eldiven kullanmak el yıkamanın yerini tutmaz"
Dr. Öğretim Üyesi Çelik eldiven kullanımını şöyle değerlendirdi: “Eldiven giydiğinizde elleriniz temiz kalabilir ancak bu size hastalık bulaşmayacağı anlamına gelmez. Eldiveni bilinçsizce kullanmak hastalığın bulaşıcılığını arttırır. Eldivenle dokunduğunuz yüzeyler ve sonrasında eldivenle kendinize dokunmanız hastalık bulaşının devam etmesini sağlar. Örneğin markette eldiven giydiniz ve ürünlere rahatça dokundunuz. Sonra aynı eldivenli ellerinizle çanta veya cebinize elinizi sokarak cüzdanınızı aldınız veya telefonunuzu aldınız. Böylece kendinize özel dokunduğunuz eşyalara da mikroorganizmayı taşımış oldunuz. Bu şekilde eldiven kullanmanızın hastalıktan korunmak için bir yararı olmaz. Ayrıca, eldiveni kullandıktan sonra kirli eldivenleri kapalı çöp kutularına atmak gerekir. Aksi takdirde çevre kirliliği ile birlikte hastalığın yayılımı devam eder. Eldiveni giydiğinizde ise aynı eldivensiz olduğunuzdaki gibi hastalıktan korunmak için eldivenli ellerinizle ağız ve burnunuza dokunmayın. Kıyafetinize veya özel eşyalarınıza dokunmayın. Hangi amaçla eldiveni giymişseniz işiniz bittiğinde eldiveni hemen çıkarın ve kapalı çöp kutularına atın. Temiz eldivenler tek kullanımlıktır. Dokunmaktan kaçındığınız uygulama için eldiveni kullanın ve atın. Sonrasında kirli eldivenleri cebinizde, çantanızda saklamayın. Kullanılmış eldiveni tekrar kullanmayın ve bir başkası ile ortak kullanmaktan kesinlikle kaçının. Sonuç olarak; eldiven kullanmak yerine el yıkamayı tercih edin. Ellerinizi sık sık ve doğru bir şekilde en az 20 saniye olacak şekilde yıkayın ve eldivenli ya da eldivensiz ellerinizle ağzınıza, burnunuza dokunmayın. Ellerinizi sık sık ve doğru yıkamak sizleri sadece Covid-19 hastalığından değil, pek çok hastalıktan korur. Sağlığınız ellerinizde; unutmayın.”