Eskişehir Valiliği, ikinci el ve hurda eşyaların alım satımıyla ilgili yeni kararlar açıkladı. Valiliğin açıklamasında hırsızlık suçuna konu olan ikinci el ve hurda eşyaların satışının önlenmesinin amaçlandığı belirtildi. Yayımlanan kararların içerisinde; cep telefonu, beyaz eşya ve diğer elektronik eşyaların alım satımında ilk fatura veya belgenin ibraz edilmesi, 18 yaşından küçük kişilerin vasileri olmadan eşya alım satımı yapamaması ve ikinci el ticareti yapan işletmelere güvenlik kamerası kayıt sistemi gibi şartlar bulunuyor. İkinci el ticaretinde özellikle akıllı telefon alım satımı yapan işletmeleri yakından ilgilendiren kararlar güvenlik açısından gerekli görülse de, telefoncuları kısmen endişelendiriyor. İkinci el akıllı telefon ticaretinde korsan alım satım sorunu yaygınlaşırken, telefon satıcıları yeni şartlar altında korsan piyasasının canlanabileceğini belirtti.

“Sektörde olanlarla istişare yapılmalı”

Açıklanan kararlarda sektördeki esnafla fikir alışverişi yapılması gerektiğini belirten ikinci el telefon satışı ve tamiri yapan Korkmaz Sönmez, “Vatandaşı korumak adına güzel düşünülmüş bir genelge. Böyle bir karar alınırken sektörde olanlarla istişare yapılması gerekiyor. Bu işi toplayarak geçimini sağlayan bir kesim var. Eğitim düzeyi belli olan belli bir emekle çalışan insanlar. Bu insanların sertifika alması gerekiyor. Nereden ve nasıl alınacak? Bununla ilgili açıklama yok. Zar zor para kazanan bir insanı çevirip bir de ceza yazacaksınız. Bizim açımızdan düşünürsek. 18 yaş altındakiler satış yapılmayacağı söylenmiş. Biz tütün veya alkollü bir ürün satmıyoruz. Gelen kişi 18 yaşındaysa ve elektronik eşya alacaksa belli bilgi birikime sahiptir. Zaten yüzde 90 ailesi ile gelir. Maddenin altının boş olması şöyle bir şey. Biz sadece ikinci el telefon mu, bilgisayar mı veya aksesuar mı satmayacağız? Bunun altının doldurulması gerekiyor. Belli belgelerin alınması gerektiği yazıyor. Zaten biz yıllardır satan kişilerden IMEI kaydı sorgulayıp, kimliğiyle beraber imzasını alıp işlem yapıyoruz” şeklinde konuştu.

“Şu anda kriz zamanındayız ve bir güvenlik sisteminin kurulması 3 bin 500 TL’den başlıyor”

Güvenlik kamerası ve kayıt sistemi gibi önlemlerin alınmasına yönelik maddeyle ilgili konuşan Sönmez, olumlu bir karar olsa maliyet açısından zorlayıcı olduğunu dile getirdi. Maddi açıdan mağduriyet yaşanabileceğini söyleyen Sönmez, “Genelgenin artısı resmi olarak yayınlanması, eksisi ise bu sektörde çalışan birçok kişiyi mağdur edebilir. Diğer kısmında ise güvenlik sistemleri söyleniyor. Şu anda kriz zamanındayız ve bir güvenlik sisteminin kurulması 3 bin 500 TL’den başlıyor. Bu sistemi kuralım ama bana bir destekleme var mı? Nakit yardımı var mı? Tekrar geri ödemeli olsa bile bir yardım yok. Bu zor koşullarda bunu kurarsam, nasıl kira ödeyeceğim, nasıl vergi ödeyeceğim, nasıl giderlerimi karşılayacağım” ifadelerini kullandı.

“Korsan alım satımı artırabilir”

Yeni kararların güvenlik açısından faydalı olacağını, ancak internet üzerinden korsan alım satım yapan şahıslar için herhangi bir önlem alınmadığının altını çizen Korkmaz Sönmez, “Denetimlerin sıklaştırılacağı kısmında, sokakta bu işi toplayan insanlara baskı olursa çöpe giden cihazlar bize geri gelmeyecek. Hepsi çöp olacak ve boşa gidecek. İnternet üzerinden bu işin korsanını yapanlar var. Bunların takibi nasıl olacak. Bizim resmi olarak yaptığımız işi korsana dökmeye çalışanlar olacak. Bu genelgeye baktığımız zaman korsan piyasası daha çok canlanacak. Bizim gibi vergisini ödeyen işletmelerden ziyade gerçekten çalıntıyı satan insanlara denetim olmayacak. İnternet üzerinden denetim mekanizması yok” dedi.

“Esnafın işini kötüleştirebilir”

İkinci el akıllı telefon satın almak için işletmeye gelen Münevver Çelebi, yeni kararların esnaf üzerinde olumsuz etkilere sebep olabileceğini belirterek, “Bana güzel bir şey gibi gelmedi. Sonuçta bu durum insanları korsana yönlendirir. Farklı yollara yönlendirebilir. Bu durum da esnafı iyice kötüleştirir. 18 yaşından küçüklere sigara ve alkol satışını engellemek normaldir ama elektronik eşyaları engellemek yanlış ve gereksiz gibi geliyor. Sonuçta onlar da bilgisayar ve telefon kullanıyor” diye konuştu.