Neden inşaat mühendisliği mesleğini tercih ettiniz?
Eğitim hayatım boyunca hep başarılı bir öğrenciydim. Kendi kuşağımdaki birçokları gibi ‘Başarılı öğrenciler lisede sayısalcı olur ve üniversitede mühendislik veya tıp okur” klişesiyle büyüdüm. Mühendislik disiplinlerinde başarılı olabileceğim inancıyla ve girdiğim öğrenci seçme sınavında aldığım başarı sırasıyla tercih edebileceğim lisans bölümleri içerisinden en iyisi olduğunu düşündüğüm inşaat mühendisliği bölümünü tercih ettim.
Üniversiteyi okurken zorlandınız mı? Sınıfta kaç kadın öğrenci vardı?
Lisans eğitimine başladığımda aslında bu kadar erkek egemen bir meslek tercih ettiğimin farkında değildim. İlk şoku bölüme başladığım ilk gün sınıfta benim dışımda sadece 1 kadın arkadaşın daha olduğunu gördüğümde yaşadım. Yine de her zaman sosyal ilişkileri iyi biri olduğumu düşündüğüm için sorun yaşamayacağımı sanmıştım ama ne yazık ki sürekli hem cinsleri ile bir arada olma eğiliminde olan ve kadınlarla iletişim kurma konusunda çok da hevesli olmayan sınıf arkadaşlarıma kendimi kabul ettirmem de biraz zamanımı aldı. Bir de derslerde ‘beyler’ hitabını kullanan hocalar vardı tabi… Mühendislik disiplininde bir kadın olmak aslında öğrencilikten itibaren bir kendini kabul ettirme uğraşı belki de.
Ne zamandır mühendislik yapıyorsunuz?
Meslekteki 8’inci yılım. Mezuniyetimden hemen sonra kısa bir süre bir büyükşehir belediyesinin altyapı biriminde kontrol mühendisliği yaptım. Daha sonra başka bir kamu kurumuna atandım ve 6 yılı aşkın bir süredir aynı kurumda yoğunlukla yine kontrol mühendisliği yapmakla beraber teknik ofis çalışmalarını da beraberinde yapıyorum.
İnşaat mühendisliğinin zor yanları neler?
Her sene üniversitelerden binlerce inşaat mühendisi mezun oluyor fakat ne yazık ki her mezun için istihdam sağlanamıyor tıpkı diğer tüm mesleklerde olduğu gibi. Bu durumun doğurduğu düşük ücretlerle, güvencesiz çalışma, esnek çalışma saatleri gibi birçok sorun var meslektaşlarımın yaşadığı. Şantiyelerde, proje bürolarında çok düşük ücretlerle mesai kavramı olmadan hayatını işine adamak zorunda kalarak çalışıyor inşaat mühendisleri. Özellikle özel sektörde izin bile kullanamadan Pazar günleri dahil çalışmakta ve emeğinin karşılığını alamamakta meslektaşlarım.
Bir kadın olarak değerlendirecek olursanız mesleğinizin zorlukları neler?
Kadın inşaat mühendisi olmanın bu sömürünün yanında bir de erkek egemen meslekte ve sektörde var olma ve kendini kabul ettirme sorunu var. Toplum nezdinde erkek işi olan mühendislik alanlarında kadınlar ne yazık ki hala ucuz iş gücü olarak görülmekte ve erkek meslektaşlarıyla aynı ücretleri alamamakta. Mühendis kadınların bir kısmı meslekten dahi uzaklaşmakta. Çalışmaya direnenler ise farklı çözümler buluyorlar. Bir kısmı bu kadar erkek egemen bir meslekte eril tavırlar takınarak var olmaya çalışıyor, bir kısmı yedek ve ucuz iş gücü olmayı kabulleniyor ve tabi bir kısmı da sürekli kendini ispat etme mücadelesiyle erkek meslektaşlarıyla aynı işi yapabileceğini kanıtlamaya uğraşıyor. Basit bir örnekle; iş yaşamındaki en küçük bir hata bile kadınlar için çok fazla görünür olmakta ve bu hatanın sorumluluğu kişiye değil kadın mühendis olmaya yüklenmekte.
Ben kamu personeli olduğum için belki de özel sektörde çalışan kadın meslektaşlarıma göre daha avantajlı durumda sayılırım. En azından eşit işe eşit ücret alabiliyorum. Fakat ben de bir kadın olarak erkek meslektaşlarımla aynı sorumlulukları alabileceğimi, aynı işleri yapabileceğimi kanıtlamak zorunda kalıyorum her zaman. Kadın mühendis sahaya çıkmaz, masa başı işleri halleder gibi ön yargıları yıkmaya çalışıyorum. Kadın olmak üzerinden meslekte bir dezavantajım olmadığını ancak erkeklerin kadınlar için mesleki alanı daralttığını anlatmaya çalışıyorum.
Mesleğinizle ilgili unutamadığınız anı var mı?
İnşaat mühendisliğinin en büyük handikaplarından biri de iş kazalarının çok sık görüldüğü ağır ve tehlikeli bir iş kolunda çalışıyor olmamız. Birkaç yıl önce iş yerimde benim sorumluluk alanımda olmayan bir şantiyemizde tüm iş güvenliği tedbirleri alınıp, uygun çalışma koşulları sağlanmaya çalışıldığı halde çalışanın dikkatsizliğinden kaynaklı yaşanan iş kazasında ne yazık ki bir işçimizi kaybettik. Her zaman benim için en önemli şey işçi güvenliği olmuştur zaten fakat o zamandan beri daha da titizlikle üzerinde duruyorum güvenliğin.
Bu mesleği seçtiğiniz için pişman mısınız?
Kendi kişisel yeteneklerim üzerinden düşündüğümde daha da başarılı olabileceğim başka bir meslek yapabileceğimi düşündüğüm zamanlar oldu fakat yine de mesleğimi seviyor pişman olmamaya çalışıyorum.
Kadınlara inşaat mühendisliği mesleğini tavsiye eder misiniz?
Kadınlar için hayatın hiçbir alanı ne yazık ki kolay değil. Çalışma yaşamı, ev hayatı hep en ağır sorumlulukları, baskıları, ötekileştirilmeyi dayattı kadınlara. Kadınların omuz omuza mücadele ederek başaramayacakları hiçbir iş olmadığını düşündüğümden tabii ki mesleğimi de tavsiye ediyorum onlara. Yeter ki kadınlar hep yan yana olsunlar, güçlerinin farkına varsınlar.