Oy uğruna ekonomiyi feda eden iktidarın yanlış politikaları, sosyal güvenlik sistemini uçurumun kenarına getirdi. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), 2023 yılı sigortalı istatistiklerini yayımladı. Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesiyle erken emekliliğin yolunun açıldığı 2023 yılında, SGK’da emekli olanların sayısı 2 milyon 101 bin kişi artarken SGK’ya prim ödeyen sigortalıların sayısı memurlar hariç 1 milyon 87 bin kişi azaldı. 2022’de 2 çalışan 1 emekliye bakarken 2023’te 1 emekliye bakan sayısı 1.6 kişiye düştü. Özel sektör çalışanları azalırken iktidar geçen yıl seçimlerin de etkisiyle kamuya 366 bin memur aldı.
1.8 milyon emekliye ayrıldı
Resmi verilere göre emekli sayısı 2023 yılında dosya bazında 2 milyon 101 bin kişi artarak 13 milyon 128 binden 15 milyon 229 bine çıktı. Halen yaşlılık aylığı alan emeklilerle dul ve yetim aylığı alanların sayısı ise 13.9 milyon kişiden, 16 milyon 30 bine çıktı. Emekli sayısı, 2022’de yalnızca 281 bin kişi artmıştı. Bu veri, EYT’nin etkisiyle geçen yıl emekliye ayrılanların net sayısının yaklaşık 1.8 milyona ulaştığını gösteriyor. Geçen yıl emekli olan 2.1 milyon emekliden 1.9 milyonunu işçiler, 148 binini esnaf ve çiftçiler, 82 binini de memurlar oluşturdu. EYT ile işyerleri hızla boşalınca SGK’ya prim ödeyen çalışan sayısı 720 bin kişi birden azalarak 23 milyon 21 bin kişiye düştü. Aralık 2023 sonu itibarıyla prim ödeyen kayıtlı işçi sayısında 927 bin, esnaf ve çiftçi sayısında 160 bin kişilik azalma oldu. Memurlar dışarıda tutulduğunda kayıtlı çalışan işçi, esnaf ve çiftçi sayısındaki azalma 1 milyon 86 bini aştı.
EYT dengeyi bozdu
Geçen yıl EYT’nin devreye girmesiyle birlikte SGK’nın sırtındaki yük daha da arttı. Sosyal güvenlik sisteminin ayakta durabilmesi ve aktüeryal dengenin sağlanabilmesi için sistemde en az 4 çalışana karşılık, en fazla 1 emeklinin olması gerekiyor. Sosyal güvenlik reformu bu amaçla yapılmış ve aktüeryal denge ilk kez 2022’de 2’yi aşarak 2.01’e çıkmıştı. Ancak 2023’te EYT’yi karşılayacak istihdam artışı sağlanamayınca denge 1.67’ye gerileyerek SGK için alarm vermeye başladı. Bu yıl EYT emeklisi daha da artacağı için dengenin 1’e doğru hızla yaklaşmasından endişe ediliyor.
